دیدار معنوی مثنوی ــ مناجات شیخ ابوالحسن خرقانی
دیدار معنوی مثنوی
پیش در آمد
بهتر از این کرم بود ؟ جرم تو را گنه تو را
شرح دهم که پیش من بر چه نمط فغان کنی ... (مولانا )
نمط به معنی راه و روش . مولانا از قول حضرت عشق به آدم می گوید که گناهی کردی ولی ادب نگه
داشتی و عصیان نکردی ؛ راه فغان برای توبه را خودم به تو و دیگر عاشقان نشان می دهم .چنانکه در
مثنوی هم آمده است :
بعد توبه گفتش ای آدم نه من
آفریدم در تو آن جرم و محن ؟
نه که تقدیر و قضای من بد آن ؟
چون به وقت عذر کردی آن نهان ؟
گفت ترسیدم ؛ ادب نگذاشتم
گفت ؛ : " من هم پاس آنت داشتم "
سخن پیر خرقان با حضرت حق شاید نمونه ای از این تعلیم غیبی باشد:
مناجات شیخ ابوالحسن خرقانی*
"... خداوندا ! فردای قیامت به وقت آن که نامۀ اعمال هر یکی بدست دهند،/// من دانم که چه
جواب معقول گویم"
پس در حال، به سرّش ندا رسید آمد : "یا ابا الحسن! آنچه روز حشر خواهی گفتن ،اینجا بگو!"
گفت : "خداوندا، /// چون مرا در وجود آوردی، معدۀ گرسنه را همراه من کردی ///و چون عاقل
و سخنگوی شدم،//// شهوت بر من مسلط کردی تا از تیزی شهوت به چیزی دیگر نمی پرداختم
و چون زنی را در نکاح آوردم، فرزندانم در وجود آوردی ...و در غم ِ خورش و لباس ِ ایشان ، عمرم
ضایع کردی، و چون از آن در گذشتم، پیری و ضعف بر من گماشته ، درد اعضاء بر من نهادی/////
و چون از آن در گذشتم در لحد ِ تاریکم نهادی و در آن تاریکی و عاجزی دو شخض مکرم فرستادی
که خدای تو کیست و ملت [مذهب] تو چیست؟ /// و در این وقت ِ حشر وگرمای قیامت، و جای
حسرت و ندامت، نامه ای به دستم دادی که اقرأ کتابک !!!
خداوندا، کتاب من ، این است که گفتم . این همه مانع من بود از طاعت، /// که شرط خدمت تو
به جای نیاوردم //// [اما] تو را از از آمرزیدن و گناه عفو کردن، مانع کیست ؟؟"
ندا آمد که : " ای ابوالحسن! تو را بیامرزیدم به فضل وکرم خود "
* زیر نویس
منقول از "منتخب نورالعلوم" به تصحیح استاد مجتبی مینوی ، ص 148 ــ به اختصار